منوی اصلی آخرین مطالب پیوندهای روزانه پیوندها
لوگو لینک های مفید آمار وبلاگ
در کجای حقیقت بلور شکلی از ماده جامد است که در آن مولکولها ? اتمها و یونها با آرایشی منظم در کنار یکدیگر قرار دارد . تکرار این آرایش منظم در سه جهت فضایی سبب بزرگتر شدن بلور می شود . نظم بیرونی بلورها ? بر اثر نظم درونی آنهاست. بدلیل همین نظم ? سطحهای خارجی بلورها صاف و هموار هستند . این سطحهای صاف با یکدیگر زاویه هایی می سازند که اندازه های آنها در بلورهای یک ماده همواره ثابت است . یکی از راههای تشخیص بلورها ? از یکدیگر اندازه گیری زاویه بین سطحهای آنهاست . بلورها به شکلهای مکعب ? منشور ? هرم و چند وجهی های مختلف هستند و معمولا" سطحها و زاویه های هر شکلی از آنها مشابه و قرینه یکدیگرند.
تبلوربلورها بر اثر تغییر فشار و دما در محلولها ? مواد مذاب ? مواد جامد و بخار بوجود می آید . مثلا" بر اثر کاهش دما بلورهای برف ? از ابر و بلورهای نمک طعام از آب شور دریاچه های نمکی جدا می شوند . غلظت آب این دریاچه های شور ? بر اثر تبخیر یا کاهش دما ? به حالت اشباع و فوق اشباع در می آید و بلورهای نمک از آن جدا می شود . بلورهای تشکیل دهنده سنگهای آذرین از سرد شدن ماگما ( سنگهای ذوب شده درون زمین ) به وجود می آیند . بلورهای سنگهای دگرگونی مانند سنگ مرمر از تاثیر دما و فشار زیاد بر سنگهای دیگر شکل می گیرند . به فرآیند تشکیل بلورها تبلور گفته می شود .هنگامی که دما یافشار تغییر می کند و یا تبخیر روی می دهد و شرایط مناسب تبلور ایجاد می شود ? اتمهای مواد به یکدیگر می پیوندند . این اتمها معمولا" در اطراف ذرات موجود در محیط جمع می شوند . این ذرات هسته تبلور نامیده می شوند . هسته تبلور از ذرات ناخالص یا بلورهای خرد شده یک ماده تشکیل می شود . گاهی نیز شماری از اتمهای ماده اصلی کنار هم قرار می گیرند و هسته تبلور را می سازند . اتمهای دیگر نیز به تدریج در اطراف این هسته جمع می شوند و با آرایشی منظم در کنار یکدیگر قرار می گیرند . کوچکترین واحد ساختاری منظم هر بلور را سلول اولیه آن بلور می نامند .
دستگاههای بلورشاختیدر طبیعت شکل سلول اولیه در بلور کانیهای مختلف تفاوت دارد . به طور کلی شش نوع سلول اولیه در نتیجه شش نوع بلور کانی وجود دارد . هر یک از این شش نوع بلور متعلق به یک دستگاه بلور شناختی است . دستگاههای بلور شناختی عبارتند از (مکعبی ?مربعی ?راست لوزی ?تک شیب ?سه شیب ?. شش وجهی . در دستگاه مکعبی هر سه محور ( سه جهت فضایی ) یا هم مساوی و بر هم عمود هستند مانند بلورهای نمک طعام و سولفید آهن . دستگاه مربعی:فقط دو محور با هم مساوی هستند اما اندازه محور سوم با آنها یکینیست . این سه محور نیز بر هم عمود هستند . در این دستگاه ساده ترین بلور به شکل منشور است که سطح قاعده آن مربع است مانند بلورهای اکسید قلع و اکسید تیتان . دستگاه راست لوزی:محورها نا مساوی اما بر یکدیگر عمود هستند . ساده ترین بلور دراین دستگاه منشوری است که قاعده آن به شکل لوزی یا مستطیل است . مانند بلورهای گوگرد و کربنات کلسیم .
دستگاه تک شیب:سه محور نابرابرند و دو تا از آنهابر هم عمودند مانند بلورهای میکا? تالک و گچ آبدار.دستگاه سه شیب:سه محور نابرابرند و هیچیک بر هم عمود نیستند . در بلور ساده سهشیب همه وجه ها متوازی الاضلاع هستند . مانند بلورهای گروهی از فلدسپاتها . دستگاه شش وجهی:چهار محور وجود دارد که طول سه محور آن برابر است . این سه محوردر یک صفحه قرار دارندو با هم زاویه 120 درجه می سازند . محور چهارم عمود بر آنهاست مانند بلورهای کوارتز . در هر یک از دستگاهها ? بلورها را بر اساس تقارن موجود در آنها به رده هایی تقسیم می کنند . در شش دستگاه بلور شناختی 32 رده بلوری تشخیص داده شده است . هنگام تشکیل بلورها ? اگر فضا و زمان و شرایط مناسب وجود داشته باشد بلورهای درشتی بوجود می آیند . این بلورها را بصورت تک بلور می توان مشاهده و بررسی کرد و رده و دستگاه بلور شناختی آنها را مشخص کرد . اگر شرایط مناسب نباشد ? بلورها به اندازه های کوچکتر و بصورت مجموعه ها و توده های ریز تشکیل می شوند . گاهی بلورها به قدری ریزهستند که نمی توان آنها را با چشم دید و برای مطالعه آنهاازذره بین ? میکروسکوپهای نوری و الکترونی و اشعه ایکس استفاده می شود . موضوع مطلب : تبلور |